හෘද රෝග වලට ගුණ දෙන ඇඹරෙල්ලා
Spondias mombin යන විද්‍යාත්මක නාමයෙන් හැඳින්වෙන ඇඹරෙල්ලා අපේ රටේ ජනප්‍රිය ගෙඩි විශේෂයකි.පේරු, බ්‍රසීලය,වෙනිසියුලාව, බොලීවියාව ආදි රටවල් නිජබිම් ලෙස සැලකේ. මේවායේ හටගන්නා ගෙඩි මුලින් කොළ පැහැති වන අතර ඉදුණු විට රත්‍රං පැහැයට හුරු කහ ස්වභාවයක් ගනියි.වර්තමානයේ ශ්‍රී ලංකාවට අමතරව බංගලාදේශය, නේපාලය, ඉන්දුනීසියාව, ඉන්දියාව, අප්‍රිකාවේ ඇතැම් ප්‍රදේශ වල, කැරිබියන් දූපත් වල ඇඹරෙල්ලා ඉතා ජනප්‍රියය. ඇඹරෙල්ලා ගස් මීටර් 20 ක් පමණ උසින් වැඩෙයි. කඳේ විෂ්කම්භය මීටර් 1.5 ක් පමණ වේ. ජූලි මාසයේ සිට සැප්තැම්බර් දක්වා ඵල හටගනියි. ගසේ කොළ,ගෙඩි, පොතු සහ මුල් විවිධ කාර්යන් සඳහා භාවිතා කරනු ලබයි.ඒවායේ මුල් අළු සබන් සෑදීමට යොදාගනියි.මේවායේ දැව ලී බඩු නිර්මාණ සඳහා ගනියි.ගෙඩි අමුවෙන් හෝ ඉදුණු පසු හෝ ආහාරයට ගත හැකියි. අමු ගෙඩි වලින් ඇඹරෙල්ලා වෑංජනය සකසයි.මේවා යුෂ පාන ලෙස සකසා පානය කරයි.ලුණු ,ගම්මිරිස් මුසු කර ඇඹරෙල්ලා අච්චාරු කෑමට ළමයි ප්‍රිය කරති.මේවාට අමතරව තවත් නොයෙකුත් ආහාර වට්ටෝරු වලට ඇඹරෙල්ලා සකසනු ලබයි.
මේවා ඉතා ගුණදායි ආහාරයක් ලෙස හැඳින්වේ.තුනටිය වේදනා, රුමටිස්ම් හෙවත් රක්තවාතය, ජීර්ණ මාර්ගයේ ගැටලු, පපුවේ වේදනාව,පාචනය,උගුරේ අපහසුතා, බඩේ වේදනා, සෙම්ප්‍රතිශ්‍යාව, මැලේරියා උණ වැනි තත්වයන්ට ප්‍රතිකාර ලෙස සාම්ප්‍රදායික වෛද්‍ය ක්‍රම වලදී මේවා ඇඹරෙල්ලා භාවිතා වන බව අසන්නට ලැබේ.ඇඹරෙල්ලා පොතු අප්‍රිකාවේ කැස්ස, උණ,ආමාශයේ ගැටලු, පණු රෝග දුරු කිරීමට භාවිතා කරන බව පැවසේ. බොලීවියාවේ ඇඹරෙල්ලා පොතු තුවාල වලට ප්‍රතිකාර කිරීමට යොදයි. පේරු රාජ්‍යයේ මෙම ගෙඩි රක්තහීනතාව වළකන ආහාරයක් ලෙස පරිභෝජනය කෙරේ. බෙලිස් හි අතීසාරය හා පාචනය සමනයට මේවායේ කොළ භාවිතා කරයි.ඇඹරෙල්ලා ඉහළ ඖෂධීය වටිනාකමක් ඇති ශාකයකි.උෂ්ණ ගුණ ඇති ගෙඩි වර්ගයක් යැයි හැඳින්වේ.මේවායේ කැල්සියම් සහ පොස්පරස් බහුලය. එමෙන්ම විටමින් ඒ සහ සී ඉහළ මට්ටමකින් අඩංගුය.ඇඹරෙල්ලා වලින් අපේ සිරුරට ලැබෙන සෞඛ්‍යය ප්‍රතිලාභ
1.අස්ථි සෞඛ්‍යය වැඩි දියුණු කරයි-ඇඹරෙල්ලා යනු මේදය රහිත, සෝඩියම් රහිත, කොලෙස්ටරෝල් රහිත පලතුරක් වන අතර අස්ථි සෞඛ්‍යයට උපකාරී වන විටමින් K හොඳ ප්‍රභවයක් ලෙස සැලකේ.විටමින් K රුධිර කැටි ගැසීමට උපකාරී වනවා පමණක් නොව, අස්ථි ශක්තිමත් කිරීම මගින් අස්ථි වැඩි දියුණු කිරීමට ද උපකාරී වේ. එමඟින් අස්ථි බිඳීම් වැනි අස්ථි වල හටගත හැකි ගැටලුකාරී සෞඛ්‍ය තත්වයන් වළක්වා ගැනීමට උපකාරී වේ. අස්ථි හා අනෙකුත් සම්බන්ධක පටක නඩත්තු කරන තඹ අඩංගු වන අතර සිරුරට විටමින් සී නිසි ලෙස උකහා ගැනීම සඳහා ද එය අවශ්‍ය බව පර්යේෂණ වලින් පෙන්නුම් කෙරේ.
2.මාංශ පේශි ශක්තිය ප්‍රවර්ධනය කරයි-තයමින් යනු ඇඹරෙල්ලා වල සොයාගත හැකි විටමින් වලින් එකක් වන අතර, ඒවා මාංශ පේශි හැකිලීමට සහ ස්නායු සංඥා සන්නයනය කිරීමට උපකාරී වේ. මේවායේ ඌනතාවය නිසා මාංශ පේශි දුර්වල වීම වැනි රෝග ලක්‍ෂණ බොහෝමයක් පෙන්නුම් කළ හැකි අතර බොහෝ අවස්ථාවලදී ව්‍යාකූලත්වයට පවා තුඩු දිය හැකිය. මෙම පලතුර ප්‍රමාණවත් ලෙස පරිභෝජනය කිරීමෙන් මෙම තත්වය ඇතිවීමේ අවදානම දුරු කළ හැකිය.
3.ආහාර ජීර්ණ සෞඛ්‍යයට වඩාත් හිතකරයි-ඇඹරෙල්ලා නිරෝගී ආහාර ජීර්ණ පද්ධතියක් පවත්වාගෙන යාමේ ප්‍රධාන කාර්යභාරයක් ඉටු කරන හොඳ ආහාර තන්තු වලින් සමන්විතය. තන්තු අන්තර්ගතය ආහාර ජීර්ණ සෞඛ්‍යයේ සාමාන්‍ය ක්‍රියාකාරිත්වය වැඩි දියුණු කිරීමට උපකාරී වන අතර ආහාර ජීර්ණය දුර්වල වීම සහ බඩ ඉදිමීම සහ ගෑස් ඇතිවීම වැනි වෙනත් ආහාර ජීර්ණ පද්ධතියේ තත්වයන් හේතුවෙන් ඇතිවිය හැකි ඕනෑම ආකාරයක ගැටලු වළක්වයි.
4.හිමොග්ලොබින් නිෂ්පාදනය වැඩි දියුණු කරයි-ඇඹරෙල්ලා යනු යකඩ වැනි හොඳ ඛනිජ ප්‍රභවයක්. ඒවා මඟින් හීමොග්ලොබින් සහ මයෝග්ලොබින් නිපදවීමට උපකාරී වන අතර එය ශරීර පද්ධති පුරා ඔක්සිජන් හුවමාරු කිරීමට උපකාරී වේ.ඇඹරෙල්ලා වල යකඩ අන්තර්ගතය රුධිරයේ පිහිටා ඇති යකඩ හා ඔක්සිජන් බන්ධන ප්‍රෝටීන වන හිමොග්ලොබින් වැඩි දියුණු කිරීමට උපකාරී වේ; එය මයොග්ලොබින් ලෙස හැඳින්වෙන මාංශ පේශි වල යකඩ හා ඔක්සිජන් බන්ධක ප්‍රෝටීන වැඩි දියුණු කිරීමට ද උපකාරී වේ. යකඩ යනු සිරුරට අත්‍යවශ්‍ය වන ඉතා වැදගත් පෝෂක සංඝටකයක් වන අතර රක්තහීනතාවය සහ අනෙකුත් රුධිර රෝග වැළැක්වීමේදී ඉතා හොඳින් ක්‍රියා කරයි.
5.මූත්‍රාවර්ධක ගුණ සහිතයි-ඇඹරෙල්ලා ගෙඩි හෝ ඒවායේ යුෂ වල ඖෂධීය ගුණ ඇති බැවින් විවිධ රෝග තත්වයන්ට ප්‍රතිකාර කිරීමට යොදාගනු ලබයි. මූත්‍රා මගින් ශරීරයෙන් දියර (ජලය) සාර්ථකව හා ප්‍රමාණවත් ලෙස ඉවත් කිරීමට එය ශරීරයට උපකාරී වන අතර, එය ශරීරයේ ඇති ලවණ (සෝඩියම්) ප්‍රමාණය අඩු කිරීමට උපකාරී කරයි. එමඟින් අනතුරුදායක අවදානමක් ඇතිවීම අඩු කරයි.
6.බර පාලනය කිරීමට සහය දේ-ඇඹරෙල්ලා තන්තු වලින් (ආහාරමය තන්තු) සමන්විත වේ. ග්‍රෑම් 100 කට කැලරි 29 ක් ඇතුළත් ය. එබැවින් ඇඹරෙල්ලා බර අඩු කර ගැනීමට උපකාරී වේ. එපමණක් නොව අජීර්ණය සහ මලබද්ධය වැළැක්වීමට ද උපකාරී වේ.
7.රක්තහීනතාවයට ප්‍රතිකාර කරයි-රක්තහීනතාවය තුරන් කිරීම සඳහා, ඔබ ඇඹරෙල්ලා ආහාරයට ගත යුතුය. යකඩ බහුල බැවින් හිමොග්ලොබින් මට්ටම නිවැරදි මට්ටමක තබා ගැනීමට උපකාරී වේ. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස රක්තහීනතාවය වැළැක්වීම සඳහා එය ඵලදායී කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි.
8.සම නිරෝගීව තබයි-ඇඹරෙල්ලා ගෙඩි සම, හිසකෙස් සහ නියපොතු වල හොඳ සෞඛ්‍යයක් පවත්වා ගැනීමට උපකාරී වේ. සමේ කුරුලෑ අඩු කර ගැනීමට, සමේ දීප්තිය පවත්වා ගැනීමට ඇඹරෙල්ලා ඉතා ප්‍රයෝජනවත් වේ. ඇඹරෙල්ලා වල විටමින් සී විශාල ප්‍රමාණයක් අඩංගු වේ. එම පදාර්ථ පෝෂණය සම පැහැපත් කර ගැනීමට එය ඉතා අත්‍යවශ්‍ය වේ. එබැවින් සම නිරෝගීව හා දීප්තිමත් ලෙස තබා ගැනීම සඳහා ඇඹරෙල්ලා ආහාරයට ගත හැකිය.
9.හෘද රෝග වලින් ආරක්ෂා කරයි-පර්යේෂකයන් සොයාගෙන ඇත්තේ ඇඹරෙල්ලා වල ස්වභාවිකවම ඉහළ ප්‍රති-ඔක්සිකාරක ගුණ අන්තර්ගතයක් පවතින බවයි. ඇඹරෙල්ලා සමස්ත කොලෙස්ටරෝල් මට්ටම අඩු කිරීමට ගුණ දෙන බවත් සහ ඒවායේ ප්‍රතිඔක්සිකාරක ගුණ හෘද සෞඛ්‍යයට බලපාන බව පර්යේෂණවලින් හෙළි වී තිබේ. ඇඹරෙල්ලා හෘද සෞඛ්‍යයට හිතකර ආහාරයකි.
10.අතීසාරයට ප්‍රතිකාර කරයි-මෙම ගසේ කොළ සහ පොතු ෆ්ලේවනොයිඩ්, සැපෝනින් සහ ටැනින් වලින් සමන්විත වේ. අතීසාරය සහ කැස්ස සුව කිරීමට මෙම අන්තර්ගතය ඉතා ප්‍රයෝජනවත් වේ. මේවායේ පොතු වතුරේ තම්බා සකසන විශේෂ තැම්බුම් ජලය පානය කිරීමට දීමෙන් අතිසාරයට ප්‍රතිකාර කරයි.
11.පොදු රෝග රැසකට ප්‍රතිකර්මයක් ලෙස භාවිතා කරයි-විෂබීජ නාශක සබන් සෑදීම සඳහා ඇඹරෙල්ලා කොළ භාවිතා කරන අතර උගුරේ අමාරුව, කැස්ස, මැලේරියාව සහ වෙනත් පොදු රෝග සඳහා ප්‍රතිකාර කිරීමට එය උපකාරී වේ. ඇඹරෙල්ලා කොළ සාම්ප්‍රදායික ශාකසාර විකල්ප ඖෂධ සඳහා භාවිතා කරයි.